Gas...wat moet ik doen?

Een konijn heeft een zeer gevoelig, zeer uitgebalanceerd maagdarmstelsel. De meeste problemen in geval van een ziek konijn ontstaan in het maagdarmstelsel.

Een van de meest voorkomende problemen is gas. Het ene konijn is gevoeliger voor gas dan het andere, ongeacht de grootte of het ras. Gas wordt vaak veroorzaakt door het voer wat we geven, vooral door grote hoeveelheden kool. Kool geven wordt om deze reden afgeraden. Ook stress is een zeer belangrijke oorzaak van het niet goed functioneren van darmen. Redenen voor stress zijn bijvoorbeeld:
een operatie, omgevingsverandering, een lange autorit, onregelmatige voertijden, geen bewegingsvrijheid, geen aandacht, eenzaamheid, een zeer vieze kooi of koorts.

Een konijn dat in erge mate aan gas lijdt, kan sterven als je er niets aan doen.... Het gas veroorzaakt namelijk veel pijn, en daarom stopt het konijn met eten. Als een konijn stopt met eten begint de ellende pas goed... Na 24 uur niet eten belandt het konijn namelijk in een zeer kritieke fase: darmimmobiliteit. Dit betekent dat de darmen, vanwege het ontbreken van voedsel, stoppen met bewegen. Dit proces is zeer moeilijk weer op gang te brengen. Als de darmen te lang stilliggen, ontstaat leverbeschadiging. De overlevingskans wordt hierdoor minimaal.

Om voorbereid te zijn op gas is het belangrijk de volgende zaken in huis te hebben:
- Aeropax. Dit is een mensen-middel, maar werkt heel goed bij konijnen.(Er bestaan geen voor konijnen ontwikkelde middelen die op gas inwerken.) Dit middel maakt van al de kleine gasbelletjes een grotere bel, die makkelijker weg kan. Verder heeft het middel geen invloed op de darmen, dus het kan zonder bezwaar aan een konijn gegeven worden. Het werkzame bestanddeel is simethicon. (Bij apotheek verkrijgbaar)
OF:
- Equate. Dit is ook een simethicon produkt, maar het heeft een smaak die door de meeste konijnen makkelijker genomen worden, en het is geconcentreerder, dus er hoeft maar weinig van gegeven te worden.

NB In België is Aeropax niet verkrijgbaar, en moet bij drogist of apotheek Kestomatine Baby gehaald worden. Dit is een antigasmiddel met simethicon, en bestaat uit poeder. De dosering is een afgestreken maatschepje, wat bijgeleverd wordt. Dit oplossen in wat water en met een spuitje toedienen. De doseringen en frequenties aanhouden zoals beschreven staat voor de andere middelen.

- Injectiespuitjes zonder naald, alle maten. (Bij dierenarts verkrijgbaar.)
- Nutrilon Soja Plus. Dit is babyvoeding op soja_basis zonder lactose, een konijn mag geen lactose. Nutrilon soya is verkrijgbaar bij apotheek, drogist of supermarkt. Een verpakking bevat twee zakjes van 450 gram. Bij veel dierenartsen is een kleinere hoeveelheid verkrijgbaar. Eén zakje is voldoende voor 4 dagen dwangvoeren van een konijn dat helemaal niets eet.
- Potjes babyvoeding, bijvoorbeeld worteltjes.
- Convalescence Support (Feline) van Waltham (Concentration Instant). Convalescence Support is in principe ontwikkeld voor zieke katten. Maar ook voor zeer zieke knaagdieren en konijnen is het een hele waardevolle voeding. Er zijn al veel doodzieke konijntjes dankzij dit voer er weer bovenop gekomen. (Bereiding Convalescence: 1 eetlepel poeder op 3 eetlepels warm water of 1 theelepel poeder op 3 theelepels warm water als het niet lukt om meer dan ca. 12 ml. per keer naar binnen te krijgen. Voor elke voerbeurt nieuw aanmaken.)
NB Nutrilon Soja, Convalescence Support en babyvoeding blijven ongeopend langer dan een jaar goed, dus kunnen in voorraad gehouden worden.

Symptomen die het meest voorkomen zijn:

• Harde borrelende geluiden in de buik van je konijn, of doodse stilte. Normaal hoor je zachtjes borrelen als je aan de buik luistert.
• Je konijn wordt apathisch, wil met rust gelaten worden, zit vaak met de ogen half gesloten.
• Stopt met eten (hoeft zelfs de lekkerste dingen niet).
• Je konijn ligt in een ongemakkelijke of ongebruikelijke houding - gedeeltelijk op de zij om de pijn te verlichten (hoogstwaarschijnlijk met het voorste gedeelte van het lichaam wat omhoog terwijl de achterpoten relaxed lijken); of je konijn wil helemaal niet liggen maar geeft de voorkeur om rechtop te zitten in een heel rechte houding.
• Vaak zal je konijn rusteloos zijn, steeds een andere plek zoeken en met de achterpoten het stro wegtrappen.
• De maag zal heel hard aanvoelen, of extreem zacht.
• Als je je konijn optilt, is hij (vaak) slap.
• Geen keutels, of natte.

Wat te doen

- Een buitenkonijn moet direct naar binnen gehaald worden en warmgehouden. Controleer de lichaamstemperatuur van je konijn. Als die lager is dan 38o C (dat merk je ook al snel aan koude oren, met zeer koude oorpunten), moet je je konijn opwarmen voordat hij nog verder afkoelt en in een shock raakt. Leg hem op een warmtematje, een warmwaterkruik, onder een warmtelamp, of houd hem tegen je aan, met een deken om hem heen. Controleer de temperatuur regelmatig (elk half uur of zo) om er zeker van te zijn dat die niet steeds lager wordt.
Als de oren warmer worden, is dat een teken dat je konijn zich beter gaat voelen. Het warm houden is verschrikkelijk belangrijk. In de kooi zal je konijn het stro etc. wegtrappen, en op de koude, kale bodem gaan liggen. Zorg ervoor dat het lichaam van je konijn warm blijft. Hier kan een kruik of een warmtematje uitkomst bieden.

AEROPAX (smaakt naar pepermunt)

- Geef je konijn van Aeropax het eerste uur 3x 1 hele tablet of 3x 2,5 ml emulsie, oraal (in de bek dus). Maak de tablet fijn in water en geef het met behulp van een spuitje. Als je konijn slecht blijft, moet het elk uur 1 tablet of 2,5 ml. emulsie krijgen, ook 's nachts, tot de toestand verbetert.

EQUATE

- Geef je konijn het eerste uur 3x 0,6 ml Equate, oraal (in de bek dus). Na het eerste uur kun je verder elk uur 0,6 ml geven tot de toestand verbetert.

- Doe buik massage. Doe dit heel zacht en voorzichtig! Alleen met de vingertoppen. Dit zal helpen de pijn en het ongemak te verlichten en zet de darmen aan tot bewegen. Als je merkt dat je konijn het niet prettig vindt, en rusteloos wordt, dan stoppen. Als je konijn doodstil blijft zitten is dit een teken dat hij het prettig vindt. Je kunt ietsje steviger gaan masseren, let op de reactie van je konijn. Het moeten lichte bewegingen blijven, om geen organen te beschadigen. Massage is uiterst belangrijk, hierdoor kun je de darmen tot bewegen aanzetten.
- Probeer van tijd tot tijd of je konijn wil eten. Vanwege de pijn zal je konijn weinig interesse hebben. Als je konijn voedsel aanneemt, weet je dat het beter met hem gaat.
- Geef je konijn tussendoor steeds wat water, gebruik daar een spuitje voor. Spuit niet hard in zijn bekje maar doe het voorzichtig. Misschien krijg je maar 1 ml. water per keer naar binnen. Belangrijk is dat je konijn blijft drinken. Beste is elk half uur tot een uur een paar ml. water naar binnen zien te krijgen.
- Als het al uren geleden is dat het konijn gegeten heeft, is het zinvol elk uur een paar ml. dwangvoer te geven.

Deze toestand kan 2 tot 12 uur duren. Binnen 12 uur moet je konijn weer zelf eten en drinken. Na 12 uur komt je konijn in een zorgwekkende toestand, en na 24 uur is de toestand zeer kritiek. De genoemde darmimmobiliteit treedt in en ook ontstaat er nu het gevaar van leverbeschadiging. Dit kan fataal verlopen.

Dus als je konijn binnen de gestelde 12 uur nog niet zelf eet, moet je hem gaan voeren.
- Hier heb je de Nutrilon Soja voor nodig. Maak wat klaar volgens de gebruiksaanwijzing, en voer het met een spuitje. Spuit voorzichtig in de mondhoek van je konijn, zodat hij zich niet verslikt. Je konijn zal het eten uit zijn mond willen laten lopen. Probeer toch wat naar binnen te krijgen, maar vermijd stress!! Zoek een rustig plekje, neem je konijn op schoot, praat zacht met hem. Als het niet lukt, lukt het misschien met het wortelhapje.

Als het voeren niet lukt adviseer ik je om even naar www.vrijkonijn.nl gaan. Klik op 'stichting VrijKonijn. Klik op zoekmachine (links onder).Typ in de zoekmachine "dwangvoeren". Op de pagina die dan opent klik je op 2: Konijn in handdoek. Je krijgt nu uitleg over het dwangvoeren en je ziet dan hoe je een konijn dat niet meewerkt in kunt pakken in een handdoek. De meeste konijnen worden op die manier erg gewillig. De foto's zijn heel erg duidelijk. Belangrijk is dat de handdoek strak genoeg zit zodat het konijn zich niet kan losworstelen, maar niet zo strak om de nek dat het dier het benauwd krijgt.

Intussen ga je door met het simethicon middel elk uur te geven, het warm houden, de zachte buikmassage.
- Zorg ervoor dat er voldoende hooi is. Als je konijn weer wil gaan eten, moet er heel veel hooi zijn (wat een konijn trouwens altijd, dag en nacht, tot zijn beschikking moet hebben). Zorg voor vers water.
- Als tussen de 12 en de 24 uur het gas nog niet weg is, en je krijgt geen dwangvoer naar binnen, moet je met spoed naar een dierenarts die verstand heeft van konijnen, een konijnendokter dus, en die weet wat hij moet doen...die kan de gasbehandeling overnemen met dwangvoeren en een darmstimulerend middel (bijvoorbeeld Primperid), en misschien een infuus. De meeste dierenartsen hebben helaas geen middelen om gas te verdrijven....

-Neem een deken mee zodat je konijn niet op de koude behandeltafel hoeft te liggen...

- Print dit artikel en het artikel darmimmobiliteit uit, en neem het mee naar de dierenarts!

 

Bron: met dank aan Konijnen.nl