Erfenisrecht

Inleiding
Mensen staan doorgaans niet graag stil bij een overlijden. En zeker niet bij hun eigen overlijden. Maar wat gebeurt er met uw bezittingen als u er niet meer bent ? U doet er goed aan om hierover even na te denken. De notaris is een serene raadgever in de moeilijke momenten die volgen op een sterfgeval. Hij kan u bijstaan en oplossingen voorstellen wanneer u te maken hebt met een erfenis of testament.

Geen testament? Wie erft?
De wet bepaalt dat de langstlevende echtgenoot en de (klein)kinderen alles erven. Na hen komen de ouders, broers en zussen, neven en nichten in aanmerking. Is er geen familie, dan gaat de nalatenschap naar de Staat.

Kan ik in een testament mijn erfgenamen zelf kiezen
Niet helemaal. De (klein)kinderen, echtgenoot en ouders hebben een wettelijk voorbehouden deel dat hen sowieso toekomt. Zij kunnen dus nooit volledig onterfd worden. Met de rest doet u wat u wil, bijvoorbeeld via het opmaken van een testament. Testamenten zijn trouwens niet de enige manier om uw erfenis te verdelen. Een wijziging van het huwelijkscontract of een gift tussen echtgenoten kan ook een geschikte oplossing zijn. De notaris helpt u graag de juiste keuze te maken.

Naar de notaris voor mijn testament?
De notaris kent alle wettelijke regels en formaliteiten. U heeft er dus alle belang bij om hem te raadplegen. De notaris zal uw testament correct en ondubbelzinnig opstellen. Zo vermijdt u dat er achteraf problemen ontstaan bij de interpretatie en de uitvoering van uw laatste wil. De notaris kan uw testament ook bewaren en ervoor zorgen dat het na uw overlijden wordt uitgevoerd zoals u het wenst.

Moet ik een erfenis aanvaarden?
Stel, u erft onverwachts van een verre oom. U bent echter bang dat hij een hoop schulden heeft gemaakt. Deze erfenis hoeft u niet te aanvaarden. Na zijn overlijden kan u er volledig afstand van doen. Wilt u de erfenis toch aanvaarden, maar zonder de schulden uit eigen zak te moeten betalen? Raadpleeg dan snel de notaris. Hij zet de mogelijkheden voor u op een rijtje.

Wat kost erven?
Wanneer u erft moet u erfenisrechten betalen. Als echtgenoot, (klein)kind of ouder geniet u van de laagste tarieven. Voor andere familieleden geldt een hoger tarief. Bent u geen familie, dan betaalt u erfenisrechten tegen het hoogste tarief. We verwijzen u graag naar “samenwonen”. De regel is : hoe groter de erfenis, hoe hoger de tarieven. Erfenisrechten verschillen ook volgens het soort huwelijkscontract en het Gewest waarin de overledene zijn laatste woonplaats had.

Minder successierechten betalen?
U denkt best tijdig aan uw erfenisplanning. U kan ook op voorhand een en ander wegschenken om uw erfgenamen hoge successierechten te besparen. Vraag aan de notaris welke voor u de beste oplossing is. Hij kan u raad geven om, volkomen wettelijk, belastingen te vermijden. In dezelfde reeks vindt u hierover alvast meer uitleg.

Wat kost een testament?
Als de notaris, volgens uw aanduidingen, uw testament opmaakt, dan kost u dat in de meeste gevallen tussen de 123,95 en 247,89 EUR (5.000 en 10.000 BEF). Hiervoor krijgt u een notariële akte die garandeert dat uw laatste wil correct wordt uitgevoerd.

Heeft u meer vragen over erfenissen en testamenten ? Ga dan langs bij de notaris. Hij zal u graag nader inlichten.

Uitkering bij overlijden
De verplichte ziekteverzekering voorziet een uitkering voor begrafeniskosten, die forfaitair 148,75 EUR (6000 BEF) bedraagt bij het overlijden van een aantal categorieën verzekerden.  In grote lijnen gaat het om de gerechtigden van het algemeen stelsel die bijdragen betalen of dat in het verleden deden voor de sector "uitkeringen" van de ziekte- en invaliditeitsverzekering.  Anders gezegd, betreft het de actief of gepensioneerde loontrekkenden, met uitzondering van de vastbenoemde ambtenaren.  Daarnaast wordt de uitkering ook niet toegekend aan zelfstandigen, weduwen/weduwnaars, gehandicapten of studenten.  Hetzelfde geldt wanneer de overledene ingeschreven was als persoon ten laste.  Om de uitkering voor begrafeniskosten te bekomen, moet een aanvraagformulier worden bezorgd aan het ziekenfonds van de overledene.
Daarbij wordt een uittreksel uit de overlijdensakte gevoegd en de voor kwijting betaalde originele factuur van de begrafenisonderneming.  De uitkering kan betaald worden aan iedere natuurlijke of rechtspersoon die werkelijk de begrafeniskosten heeft gedragen.

Wij hebben ook een zéér uitgebreide versie met informatie over erven, erfenisrecht, kosten,...
Om deze uitgebreide versie te lezen, klik hier.

Bron: Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat en Onafhankelijk Ziekenfonds