37 vragen en antwoorden

AANSCHAF:
1. Welk kippenras kan ik los laten lopen in de tuin zonder dat zij die ruïneren?

BROEDEN:
1. Ik wil mijn broedse hen eieren laten uitbroeden.
2. Hoe maak ik mijn hen "broeds af"?
3. Hoe kan ik mijn hen broeds laten worden?
4. Hoe weet ik of de eieren bevrucht zijn?
5. Hoe zie ik het verschil tussen de eieren waarop mijn hen broed en nieuwe eieren?
6. Waarom moet ik eerst eieren sparen voor het broeden?
7. Kan ik onder mijn broedse kip eieren van een ander ras leggen?

EIEREN:
1. Bestaan er eieren die minder cholesterol bevatten?
2. Waarom zou ik bijlichten?
3. Hoe kan ik bijlichten?
4. Kan ik bevruchte eieren eten?
5. Mijn kippen leggen minder eieren dan normaal, hoe kan dit?
6. Mijn kippen leggen hun eieren niet in het legnest.

HAAN, HEN EN KUIKENS:
1. Wanneer kan ik zien of mijn kuiken een haan of een hen is?
2. Help mijn hen gaat kraaien is het nu toch een haan?
3. Mijn kuikens zijn 2 maanden oud, moeten ze nu op stok?
4. Vanaf welke leeftijd mogen mijn kuikens graan hebben?
5. Wanneer kan ik mijn kuikens bij de andere kippen zetten?
6. Waarom moeten de kippen op stok?
7. Mijn kippen gaan niet op stok, wat zal ik doen?
8. Mijn kuikens hebben poepkontjes hoe maak ik die schoon?
9. De sporen van mijn haan zijn erg lang, kan ik ze knippen?
10. Mijn kip vliegt over het hek!
11. Welk voer moeten mijn kippen hebben?

HUISVESTING:
1. Hoe groot moet mijn hok worden?
2. Hoe groot moet een leghok zijn?
3. Hoeveel legnesten moet ik hebben?
4. Wat is de beste plaats voor mijn hok?
5. Wat zijn de afmetingen van een stok?

ZIEKTE:
1. Wat is een goed middel tegen coccidiose?
2. Hoe voorkom ik coccidiose?
3. Wat doe ik tegen diarree?
4. Hoelang duurt het voor ik eieren mag eten als ik mijn kippen Ivermectine heb gegeven?
5. Hoe voorkom ik de ziekte van Marek?
6. Wat is eigenlijk de oorzaak van de ziekte van Marek?
7. Hoe gaat dat met een wormenkuur?

1. Welk kippenras kan ik los laten lopen in de tuin zonder dat zij die ruïneren?
Kippen met bevederde voeten zullen niet snel een tuin ruïneren.
Een paar voorbeelden zijn bv. Cochins, Brahma's, Sabelpootkrielen, Zijdehoenders, Kraaikoppen.

1. Ik wil mijn broedse hen eieren laten uitbroeden.
Het mooiste zou zijn als je de broedende hen wat apart zet, ik heb zelf het nachthok met een stukje gaas wat verdeeld zodat de broedende hen rust heeft en de anderen toch kan zien. Het voordeel is dat er geen andere eieren bij komen maar ook heb je meer zekerheid dat de hen broeds blijft, ze moet er 21 dagen op zitten dus dat is best een tijd. Hoe vaker ze gestoord wordt hoe meer kans op stoppen met broeden. Tijdens het broeden geef je de hen alleen graan te eten en geen legkorrels zodat ze ook niet gestimuleerd wordt om eieren te leggen. Zet haar eerst op b.v. kalkeieren of op een paar eieren die je later weggooit. Zit ze na een paar dagen nog steeds op het nest dan kan je haar de broedeieren geven (de anderen weggooien) Op zich mag de hen ook rustig even het nest verlaten, dat is zelfs goed voor de eieren, die moeten af en toe even afkoelen en ook de hen moet natuurlijk even rondlopen. Kijk nog even op deze site bij het onderwerp Broeden.

2. Hoe maak ik mijn hen "broeds af"?
Haal de eieren minstens 1 maal per dag weg. De eieren waarop ze al een paar dagen heeft gezeten niet meer opeten. Zet haar tegen de avond ook even in de ren waar je wat graan hebt gestrooid, dan eet ze wat en moet even lopen naar het nachthok waarbij ze vast ook langs de waterbak komt. De broedsheid zal dan vanzelf over gaan. Broeden verzwakt kippen altijd, het kost ze energie dus als het niet nodig is niet laten doen. Mocht de hen erg hardnekkig zijn zet haar dan apart in een kaal hok zonder strooisel, natuurlijk wel met legkorrels/meel en water.

3. Hoe kan ik mijn hen broeds laten worden?
Sommige rassen worden niet of bijna niet broeds. Zorg in elk geval voor een rustig plekje en raap de eieren eens niet of leg een nepei neer, misschien helpt dat. Je kan eventueel een kip apart zetten in een hokje met een nestje en wat eieren, wie weet helpt dat maar als het na twee dagen niet werkt moet je haar toch weer bij de anderen zetten.

4. Hoe weet ik of de eieren bevrucht zijn?
Je kan niet zien of de haan zijn werk heeft gedaan, ook een hen weet niet of haar eieren bevrucht zijn of niet. Om te weten of de eieren daadwerkelijk bevrucht zijn ga je na 5 dagen broeden schouwen. Kijk bij het onderwerp Broeden dan zie je hoe dit gaat. Leg alleen de werkelijk bevruchte eieren terug en herhaal het schouwen nogmaals na een aantal dagen. Klik ook eens op de link over het schouwen, het is leuk de foto's daarvan te zien.

5. Hoe zie ik het verschil tussen de eieren waarop mijn hen broed en nieuwe eieren? De eieren waarop de hen zit te broeden kan je merken met potlood (niet met viltstift of pen) dan weet je zeker wat de broedeieren zijn. Mocht je hen bij de anderen kippen blijven dan zullen zij steeds eieren bij de ""oude"" eieren leggen je moet deze echt elke dag weghalen dan zijn die eieren nog te eten. Broedt een hen langer op eieren dan moet je ze niet meer eten.

6. Waarom moet ik eerst eieren sparen voor het broeden?
Een hen moet op één tijdstip starten met broeden van de eieren, dat betekent dat eieren die later gelegd worden weggehaald moeten worden omdat er anders kuiken zijn waarop ze moet letten en er ook nog eieren zijn die bebroed moeten worden, dat kan ze niet aan. De meeste fokkers sparen een aantal dagen eieren die mogelijk bevrucht zijn. Als ze er dan genoeg hebben en een hen broeds is geven ze die aan de hen. Kijk bij Broeden op deze site hoe de eieren bewaard moeten worden.

7. Kan ik onder mijn broedse kip eieren van een ander ras leggen?
Je kan onder een broedse kip eieren van elk ander ras leggen, dat maakt haar niets uit. Ook al is ze zelf zwart, ze bemoedert ook knalgele kuikens. Wat wel een probleem kan zijn is wanneer je eieren van verschillende rassen (kleuren) uit laat broeden. Een gele en de rest zwart kan tot gevolg hebben dat moeder kip "denkt" dat de gele een vreemde is en die wil ze nog wel eens verstoten.

1. Bestaan er eieren die minder cholesterol bevatten?
Over de Araucana wordt wel eens gezegd dat zij eieren leggen waar minder cholesterol in zit, maar de geleerden zijn het daar absoluut niet over eens.

2. Waarom zou ik bijlichten?
Bijlichten wordt gedaan om de kippen ook in de donkere dagen (herfst/winter) genoeg eieren te laten leggen. Bedenk wel dat de kippen dan als het ware "sneller door hun eieren heen zijn". 

3. Hoe kan ik bijlichten?
Je kan 's ochtends vroeger het licht aan laten gaan, laat 's avonds niet het licht plotseling uitgaan, dan kunnen ze de stok niet meer vinden. Ook kan je een velleman bouwkit gebruiken; K2657slow on/slow off, ( http://www.velleman.be ), die als kunstmatige zonsopgang en zonsondergang werkt. De tijd is daarbij instelbaar en in combinatie met een tijdklok werkt het dan heel gelijkmatig.

4. Kan ik bevruchte eieren eten?
Van het eten van een bevrucht ei merk je niets, je ziet ook helemaal niets aan de dooier. De ontwikkeling van een kuiken gaat pas van start na een tijdje broeden (warmte dus).

5. Mijn kippen leggen minder eieren dan normaal, hoe kan dit?
Door nat en koud weer kan de leg wat minder zijn dan normaal hoewel het aantal uren licht het meest van invloed is. Leghennen kunnen zo'n 5 a 6 eieren in de week leggen op de top van hun producie. De kam van een hen die aan de leg is kleurt ook goed rood.

6. Mijn kippen leggen hun eieren niet in het legnest.
Jonge hennen die pas aan de leg zijn moeten nog een nest zoeken. Ze leggen hun eieren dan ook vaak op voor ons ongewenste plekken. Door in het legnest een stenen ei te leggen, ontstaat de prikkel om de volgende eieren daar ook te leggen. Zodra de eieren in het legnest worden gelegd kan het kunstei weer weggenomen worden.

1. Wanneer kan ik zien of mijn kuiken een haan of een hen is?
Hoe snel je dat kan zien hangt af van het ras, bij sommige rassen zie je het heel snel en bij anderen kan het wel 3 à 4 maanden duren. Over het algemeen zijn de haantjes ietsje groter dan de hennetjes. Let ook op het gedrag, haantjes willen nogal eens schijngevechten houden, ze springen dan met de borst tegen elkaar.

2. Help mijn hen gaat kraaien is het nu toch een haan?
Het kan voorkomen dat een hen (de hoogste in rang) wat hanig gedrag gaat vertonen, ze gaat dan inderdaad ook een soort kraaigeluid produceren.

3. Mijn kuikens zijn 2 maanden oud, moeten ze nu op stok?
Kuikens van twee maanden gaan nog in groepjes tegen elkaar aan zitten, ze zoeken de warmte en bescherming nog erg bij elkaar op. Kruipen het liefst nog bij elkaar onder de vleugels als dat lukt. Over ongeveer een maandje kun je proberen ze s'avonds als ze slapen op de stok te zetten.

4. Vanaf welke leeftijd mogen mijn kuikens graan hebben?
  Vanaf ongeveer 6-8 weken geef je de kuikens af en toe wat gebroken graan uit de hand, ze worden dan sneller handtam. Vanaf ongeveer drie maanden krijgen ze ook hele korrels graan, niet te veel, gewoon wat uit de hand.

5. Wanneer kan ik mijn kuikens bij de andere kippen zetten?
Schrik niet, kuikens mogen pas zo rond de 20 weken bij de oudere kippen. De kuikens moeten zich goed kunnen verdedigen tegen de anderen. Zo rond de rui schijnt trouwens het beste te zijn, waarschijnlijk omdat ze dan toch wat minder fel zijn. Je kan ze het beste 's nachts bij de anderen in het hok zetten. Mocht er echt één van de oudere dieren ze blijven opjagen dan haal je die eruit en zet je juist de boosdoener een weekje apart. Vanzelf kan je het wel wat eerder proberen, je weet maar nooit en er zijn wel verhalen van mensen die hun kuikens gewoon bij de rest laten lopen maar dat zijn dan meestal kuikens met een kloek.

6. Waarom moeten de kippen op stok?
Op stok gaan schijnt wel beter te zijn, de frisse lucht kan dan beter rondom de kip stromen. Verder zit de kip dan niet in zijn of haar eigen ontlasting.

7. Mijn kippen gaan niet op stok, wat zal ik doen?
Zet ze 's avonds als ze in het nachthok zitten zelf op stok, sluit legnesten af zodat ze daar niet in gaan slapen. Na een aantal dagen zullen ze zelf op stok gaan. Let wel op de hoogte van de stok, niet alle rassen kunnen op een hoog geplaatste stok komen. Zijdehoenders gaan overigens NIET op stok. 

8. Mijn kuikens hebben poepkontjes hoe maak ik die schoon?
Maak de kontjes schoon door ze even in een handwarm sopje te laten weken met wat babybadschuim (Zwitsal b.v.) De poep er dan zachtjes uitwrijven, zonder dat je de donsveertjes meetrekt. Een precies werkje dus. Goed afdrogen en dan onder een warmte lamp zetten. Dit zelfde moet ook bij mestklontjes aan de pootjes van de kuikens; die moeten verwijderd worden om te voorkomen dat de tenen worden afgekneld of zich niet goed ontwikkelen.

9. De sporen van mijn haan zijn erg lang, kan ik ze knippen?
  Die sporen kunnen inderdaad wel eens lang worden, je kan ze bijknippen, alleen oppassen dat je niet in het leven knipt. Ook bijvijlen wordt wel eens gedaan. Eventueel kan je het door de dierenarts laten doen.

10. Mijn kip vliegt over het hek!
Pak de kip en spreidt een vleugel uit. Knip dan langs de buitenrand van de vleugel ongeveer 3 centimeter veren af. Wel opletten dat je niet in het vlees knipt. Doe dit bij één vleugel. De kip komt dan nog wel omhoog maar kan alleen in een klein rondje vliegen en komt weer op de grond. Is de afgeknipte 3 centimeter nog te weinig, dan iets meer afknippen. Na de rui is de veer gegroeid en zal je het opnieuw moeten doen maar meestal is dat niet nodig, de kip denkt dat ze niet meer kan vliegen en probeert het niet meer.

11. Welk voer moeten mijn kippen hebben?
  Volledig legmeel of korrel is het allerbelangrijkste en dat staat gewoon altijd voor ze klaar. Het graan is een soort snoepgoed voor ze. Strooi daar later in de middag een paar handjes van in de ren, dan hebben ze wat te doen en ze eten in elk geval voldoende legmeel/korrel.

1. Hoe groot moet mijn hok worden?
Voor de ren reken ik 1 krielkip of 0,5 kip per vierkante meter en dan voor het nachthok 10 krielen of 5 kippen per vierkante meter. Meer ruimte is vanzelf altijd goed en daarnaast heb je nu eenmaal rassen die graag veel ruimte hebben terwijl andere (rustige) rassen daar geen behoefte aan hebben.

2. Hoe groot moet een leghok zijn?
Aan de voorzijde 40 cm hoog en aan de achterzijde 30 cm, waarbij de diepte ook 30 cm is. Het dak loopt dus schuin af naar achteren.
Op de pagina Bouw een hok staan weer iets andere legnesten, deze hebben geen schuin aflopend dak omdat ze buiten het hok hangen. Het aflopende dakje is alleen nodig om ervoor te zorgen dat de kippen niet op het legnest gaan slapen maar echt op de stok gaan zitten. De hoogte waarop het legnest staat maakt niet zoveel uit, je zou ze gewoon op de grond kunnen zetten, ophangen kan ook zolang de kippen er maar bij kunnen komen. 

3. Hoeveel legnesten moet ik hebben?
Meerdere kippen kunnen met een legnest doen je hebt zeker niet voor elke kip een apart nest nodig. Twee nesten moeten bijvoorbeeld voor zo'n 6 kippen genoeg zijn.

4. Wat is de beste plaats voor mijn hok?
Het mooiste is een plaats in de halfschaduw, want het is belangrijk dat de kipen niet de hele dag in de zon zitten, zij kunnen over het algemeen beter tegen kou dan tegen hitte. Een hok wat de hele dag in de volle zon staat zal gauw te warm worden in de zomer, dan is het belangrijk voldoende ventilatie te hebben in het hok. Let met name ook op de wind en de regen, zorg ervoor dat deze niet recht het hok inblazen want tegen tocht kunnen ze niet. 

5. Wat zijn de afmetingen van een stok?
De breedte van de zitstokken moet ongeveer 2,5 x 3 cm zijn voor krielkippen en 5,5 x 4 cm voor grotere kippen, maar het is mede afhankelijk van het ras, ook de hoogte is afhankelijk van het ras, en zal tussen de 25 en 80 cm zijn. Zware rassen kunnen niet zo hoog komen terwijl lichtere rassen meestal goed kunnen vliegen. Kijk op de site bij Huisvesting, algemeen voor een foto.

1. Wat is een goed middel tegen coccidiose?
Een goed middel tegen coccidiose is: VANINA Het is een geconcentreerde oplossing en wordt oraal toegediend door vermenging met het drinkwater of met het voedsel. Vanina is weinig toxisch en wordt door ieder dier goed verdragen. 
De belangrijkste indicaties waarbij Vanina uiterst werkzaam is zijn: Coccidiose-Bronchitis of Longonsteking, Snot, Coryza, Natte ogen, Ornithose, Darmontsteking of Diarree. 
Toediening : Voorbehoedend voor alle dieren 2 eetlepels per liter water. 
Genezend: Vogels en pluimvee: 3 koffielepels per 100 ml drinkwater gedurende 7 dagen gevolgd door een vitamine kuur (Pinsovit). Bij hardnekkige gevallen v.b Coccidiose behandeling na 4 dagen herhalen. Houdbaarheid van het product 5 jaar. 
Verpakkingen van 100 ml -250 ml - 500 ml - 1 L registr nummer 722 IS 1 F 11 Fabrikant Labo van Nielandt Postbus 17 Poperinge België. 
Dit middel is vaak verkrijgbaar (bestelbaar) bij dierenartsen of bij de apotheken in België zonder voorschrift. (kosten ongeveer 17 Euro gulden per liter hoe groter de verpakking hoe goedkoper het product). 

2. Hoe voorkom ik coccidiose?
Coccidiose is zeer besmettelijk en komt regelmatig voor, met name opgroeiende kuikens zijn er gevoelig voor. Preventief behandelen kan op allerlei manieren zoals via het voer en via het drinkwater. Er zijn diverse middelen voor; Vanina of Esb3 30% wordt wel geadviseerd. Opgroeiende kuikens kunnen vanaf de tweede levensweek behandeld worden. Kuikens apart zetten heeft geen zin, omdat de parasieten zich toch al overal, via mest b.v., verspreid hebben. Ze huizen ook in de nachthokken, dus je kan jaren lang last hebben van deze ziekte.

3. Wat doe ik tegen diarree?
Als je kip diarree heeft moet je maatregelen treffen als het langer dan een week duurt, of als de kip ""dik"" zit en sloom is. Je kunt eerst stoppen met groenvoer geven en wat norit geven. (pilletje achterin de snavel mikken en zorgen dat het doorgeslikt wordt). Heeft dat na een paar dagen geen effect dan kan je een kuur "Finicoc" geven (te koop bij de dierenwinkel of welkoop) meestal is dit afdoende.

4. Hoelang duurt het voor ik eieren mag eten als ik mijn kippen Ivermectine heb gegeven?
Voor zover ik weet is dat nooit onderzocht en ivermectine gebruik bij kippen is off-lable use. Voor de zekerheid wordt dan altijd een wachttijd van 28 dagen aangehouden.

5. Hoe voorkom ik de ziekte van Marek?
Deze ziekte is zeer besmettelijk en blijft langdurig latent aanwezig ( max. 3 jaar). Inenten op de eerste dag na uitkomst is de beste optie, maar zeer lastig voor hobbyfokkers. De entstof bevat levend materiaal en is na opening van de verpakking zeer beperkt houdbaar. De oplossing voor mensen die niet kunnen enten is de volgende: Broedeieren zelf kunnen niet besmet zijn, maar de eerste twee weken na uitkomst is het kuiken het meest vatbaar voor deze ziekte. In een besmet gebied, zal het de besmetting dan ook zeker oplopen. Vanaf 6 weken tot aan de legtijd kan de ziekte dan uitbreken, de reden waarom m.n. jonge kippen deze ziekte krijgen. Volwassen kippen zijn meestal weinig vatbaar voor Marek of er al resistent tegen. Loopt het kuiken gedurende de eerste twee weken geen besmetting op, dan is de kans groot dat het de ziekte daarna niet meer krijgt of er in ieder geval veel weerbaarder voor zal zijn. Volwassen kippen kunnen via zieke jonge kuikens Marek oplopen, maar er vaak ogenschijnlijk weinig last van hebben en er ondertussen wel resistentie voor opbouwen. Dit verklaard waarom (volwassen) kippen na een Marekepidemie veelal niet meer vatbaar zijn voor deze ziekte.

6. Wat is eigenlijk de oorzaak van de ziekte van Marek?
Dit is een virus dat van dier op dier overgaat en voor zover bekend niet via het broedei. Incubatietijd 3 tot 15 weken. Het virus zit in de huidcellen, deze worden regelmatig afgestoten en vormen het stof in het kippenhok, kuikens ademen dit in. Het virus kan langer dan 1 jaar in leven blijven. 

7. Hoe gaat dat met een wormenkuur?
Bij de dierenarts haal je een wormkuur voor pluimvee, je doet de afgepaste hoeveelheid in het drinkwater en laat ze eerst 1 avond en nacht zonder water zodat ze s'ochtends meteen gaan drinken. Herhaal dit na een week. De oplossing na 24 uur wegdoen, ze krijgen over de dag heen voldoende binnen.

Bron: met dank aan Kippen en hun verzorging