Stier valt aan!

Juridisch advies

< Vorige	Archief	Volgende >

Enkele weken geleden deed ik beroep op iemand om een schuilhok te bouwen op mijn perceel weiland. Dit perceel is in twee stukken verdeeld. Ik had deze man vooraf gevraagd om contact met me op te nemen alvorens hij de weide zou betreden. Op die manier kon ik dan de koeien en de stier op het andere deel van de weide laten lopen. Deze man heeft dit echter niet gedaan. Het gevolg hiervan was dat terwijl hij bezig was met de werkzaamheden de stier in volle vaart op hem is afgekomen. Hij heeft zich achter zijn terreinwagen kunnen verschuilen, maar de stier heeft op die manier wel voor 3.000EUR schade toegebracht aan deze wagen.
Deze man stelt mij nu aansprakelijk voor dit voorval en dit terwijl ik hem zo gewaarschuwd had de weide niet alleen te betreden. Hij geeft mij nu een paar weken de tijd om dit bedrag te betalen, zo niet zal hij naar de rechter stappen. Denkt u dat ik inderdaad aansprakelijk kan gesteld worden indien hij naar de rechter zou stappen?

De aansprakelijkheid

Het is natuurlijk nooit gemakkelijk om zich over een dergelijk geval uit te spreken wat betreft de aansprakelijkheid van de betrokken partijen. In dergelijke zaken hangt alles af van de precieze feiten en omstandigheden.

Het uitgangspunt is artikel 1385 van ons Burgerlijk Wetboek. Dit artikel zegt dat de eigenaar van een dier, of, (terwijl hij het in gebruik heeft), diegene die zich ervan bedient, aansprakelijk is voor de schade die door het dier is veroorzaakt, hetzij het onder zijn bewaring stond, dan wel verdwaald of ontsnapt was.

Ons Hof van Cassatie omschrijft het begrip "bewaarder" als het rechtssubject dat (op het ogenblik dat het dier schade heeft veroorzaakt) het volledige meesterschap over het dier heeft.

Dit slaat op een niet ondergeschikte macht van leiding en toezicht zonder de tussenkomst van de eigenaar. De bewaarder moet aldus de macht hebben om het dier te gebruiken als ware hij zelf de eigenaar.

Het begrip "bewaring van het dier" is een wettelijk begrip, maar toch laat het aan de rechters ten gronde een belangrijke beoordelingsvrijheid. Dit alles houdt in dat het meesterschap over een dier, beoordeeld wordt bij de feiten zelf en op het ogenblik dat de schade door het dier werd veroorzaakt.

Fout van het slachtoffer

Onze wetgever heeft een vermoeden van aansprakelijkheid in hoofde van de bewaker van het dier in de wet ingebouwd. Dit houdt in dat de wet een fout vermoedt in hoofde van de bewaker of bewaarder van het dier. De bewaarder van het dier kan hiervan het tegendeel niet bewijzen; hij kan alleen proberen zich van zijn aansprakelijkheid te ontdoen door het bestaan van vreemde oorzaken, of overmacht te bewijzen. Zo kan bijvoorbeeld de bewaarder van het dier de fout van het slachtoffer zelf inroepen om zich van zijn aansprakelijkheid te ontlasten.

In principe sluit de rechtspraak de aansprakelijkheid van de bewaarder van het dier uit indien het slachtoffer zelf een fout heeft gemaakt, of wordt er geopteerd voor een gedeelde aansprakelijkheid.

De redenering van de rechtspraak is dat indien het slachtoffer door zijn fout een bepaald gedrag bij het dier uitlokt welke niet abnormaal of onvoorzienbaar is, de bewaarder van het dier niet aansprakelijk kan zijn. Reageert het dier op een onvoorspelbare manier op het gedrag van het slachtoffer, dan kan deze de bewaarder blijven aanspreken.

De Rechtbank van Verviers sprak zich op 8 november 2004 uit over een gelijkaardig incident.

A had zich met zijn terreinwagen op de weide begeven om er een uitkijktoren te bouwen. Ook hier kwam de stier roet in het eten gooien en bracht hij voor 2.000EUR schade toe aan de terreinwagen van A. Hij stelde B (de eigenaar van de stier) aansprakelijk. De weide was in twee stukken verdeeld en de stier bevond zich op het andere deel. Er was echter geen passende afsluiting waardoor de stier in een mum van tijd de schade had kunnen toebrengen.

A stapt naar de rechter omdat B vond dat hij niet aansprakelijk kon gesteld worden voor de opgelopen schade.
De rechter beslist in deze zaak om de aansprakelijk onder de twee partijen te verdelen. Enerzijds stelde de rechter dat B als bewaarder van de stier deels aansprakelijk is voor de schade omdat hij er niet voor gezorgd had dat er een passende afsluiting was tussen de twee compartimenten in de weide. Anderzijds vond hij het zeer onvoorzichtig van A om zich zomaar op de weide te begeven. Hij had er rekening moeten mee houden dat de stier naar hem toe zou kunnen komen. De rechter meent in deze zaak dat het slachtoffer (A) voor een deel een fout had begaan waardoor B niet volledig aansprakelijk kon gesteld worden. A en B worden dus elk voor de helft van de schade veroordeeld. Er is hier dus sprake van een "gedeelde aansprakelijkheid".

Besluit

In uw geval zijn wij van mening dat de man die uw schuilhok kwam bouwen (het slachtoffer) voor een groot deel aansprakelijk kan gesteld worden voor de door hem opgelopen schade. Dit omdat u hem ervan verwittigde niet alleen op de weide te gaan en u vooraf te contacteren. Natuurlijk zal u dit moeten kunnen aantonen. Indien deze man zegt dat u hem daar niet heeft op gewezen, dan wordt het moeilijk om dit voor de rechtbank aan te tonen.

Men kan hier op zijn minst stellen dat het slachtoffer onvoorzichtig is geweest door de weide op deze manier te betreden.

Anderzijds kan de rechter u ook aansprakelijk stellen omdat er geen afsluiting was om de stier tegen te houden; doch indien u kan aantonen dat u het slachtoffer daarvan had verwittigd, dan kan dit uiteraard positief uitdraaien voor u. Natuurlijk is het zeer moeilijk zich hierover uit te spreken. Het is uiteindelijk de rechter die op een soevereine manier zal beslissen aan de hand van de juiste omstandigheden. Hij zal dus moeten oordelen of het slachtoffer hier effectief een fout heeft begaan! Indien ja, dan zal het slachtoffer moeten opdraaien voor waarschijnlijk een deel van de kosten (zoals in het geval hierboven aangehaald), of misschien helemaal!

Vrijdag 15 Mei 2009