Schade ontstaan tijdens bezoek aan dierentuin

Juridisch advies

< Vorige	Archief	Volgende >

U bent wellicht al eens met uw kleinkind naar de dierentuin geweest. Bij het bezoek aan sommige dieren bent u toch ook wat bang, want stel dat dit dier uw kleinkind bijt! Wie is hiervoor dan aansprakelijk? Bent u dat als grootouder of ouder van het kind, de eigenaar van de dierentuin, of enig ander persoon die omwille van zijn fout de schade heeft laten ontstaan?

De aansprakelijkheidsregels

De artikels 1382 en 1383 van ons Burgerlijk Wetboek bepalen dat elke daad van de mens waardoor aan een ander schade wordt veroorzaakt, verplicht diegene door wiens schuld de schade is ontstaan, deze te vergoeden. Bovendien is ieder persoon aansprakelijk niet alleen voor de schade welke hij door zijn daad, maar ook voor die welke hij door zijn nalatigheid of door zijn onvoorzichtigheid heeft veroorzaakt.

Concreet houdt dit alles in dat er in de eerste plaats een daad moet verricht worden door de mens die door zijn schuld schade meebrengt voor het slachtoffer. Er moet dan ook sprake kunnen zijn van een oorzakelijk verband tussen deze daad en de schade die erdoor ontstond.

Laten we hier toch opmerken dat deze "daad" hier niet alleen een bepaalde handeling kan betekenen, maar eveneens betrekking kan hebben op een nalatigheid of een onvoorzichtigheid waardoor de schade tot stand kwam.

Bij het beoordelen van deze daad, wordt steeds uitgegaan van het "algemene zorgvuldigheidsprincipe". Dit betekent datgene wat een andere normale, vooruitziende en voorzichtige persoon zou doen indien hij in dezelfde omstandigheden zou geplaatst worden. Hetgeen dus de "goede huisvader" zou doen!

Door het plegen van deze daad, moet er schade toegebracht worden. In de praktijk is het niet altijd gemakkelijk om deze schade te bepalen. Vandaar ook dat er vaak beroep wordt gedaan op een deskundige. Deze gaat dan na welke de oorzaak van de schade was en hoe groot deze schade effectief is.

Tussen deze daad en de schade die eruit voortvloeit, moet er een oorzakelijk verband bestaan.

Is dit verband niet bewezen, dan kan er ook geen sprake zijn van enige aansprakelijkheid.

Ook hier zal naar het verslag van de deskundige gegrepen worden om te kijken of dit oorzakelijk verband wel aanwezig is en zal de rechter uiteindelijk de knoop moeten doorhakken.

Hoe beoordeelt de rechter dit in de praktijk?

De feiten

Peter is drie jaar oud en bezoekt met zijn ouders de dierentuin. Hij bevindt zich op de arm van zijn moeder zodat hij gemakkelijk koekjes kan geven aan de chimpansees. Deze koekjes werden door de ouders aangekocht bij het binnenkomen van de dierentuin, hetgeen er dus zeker op wees dat de dieren binnenin de dierentuin mochten gevoederd worden. Terwijl peuter Peter de koekjes aan de chimpansee gaf, stak deze laatste plots zijn arm tussen de tralies, greep de hand van de peuter vast en trok zowel de peuter als zijn moeder naar de tralies toe. Hierna beet de chimpansee Peter in de hand.

Tijdens een onderzoek van de plaats van het gebeuren, bleek dat er een ijzeren staaf van het traliewerk ontbrak waardoor er dan ook en grotere opening was en de chimpansee dus op deze manier ook gemakkelijk zijn arm tussen de tralies kon steken. Bovendien was de afsluiting van de chimpansees slechts een goede meter hoog.

De ouders van Peter menen dat de eigenaar van de dierentuin aansprakelijk is voor de schade die hun kind opliep. Daar zij met deze eigenaar Bernard echter niet tot een akkoord komen, zien zij zich genoodzaakt de zaak voor de rechter te brengen.

De argumenten van de eigenaar van de dierentuin

Bernard, zijnde de eigenaar en ook de verantwoordelijke van de dierentuin, wordt hier door de ouders van Peter als aansprakelijke gezien. Zij eisen dat Bernard hen alle kosten terugbetaalt voor de schade die hun peuter leed tijdens het bezoek aan de dierentuin. Bernard van zijn kant meent dat hem geen enkele fout treft. Hij argumenteert dat dit voorval zich heeft voorgedaan door het roekeloos gedrag van de ouders van Peter: volgens Bernard hielden zij hun kind boven de omheining. Bovendien haalt hij ook nog aan dat er zich op de plaats waar de chimpansees zich bevinden, een bordje hangt met de woorden "hier oppassen".

De rechter spreekt zich uit!

De rechter gaat in deze zaak alle juiste feiten en omstandigheden na. Uiteindelijk heeft hij geen oren naar de argumenten van Bernard (de eigenaar van de dierentuin). De rechter vindt dat wat het bordje betreft met de woorden "hier oppassen", hier niet kan uit afgeleid worden dat de chimpansees zodanig gevaarlijk zijn dat ze schade kunnen toebrengen aan de bezoekers!
Indien deze dieren inderdaad als gevaarlijk moeten beschouwd worden, dan was het aanbrengen van een dergelijk bordje onvoldoende. De rechter meent dat in dergelijke omstandigheden Bernard als professioneel uitbater van een dierentuin, er dan maar moest voor zorgen dat de bezoekers op geen enkel moment in contact konden komen met de dieren. Dit bijvoorbeeld door het aanbrengen van een hogere afsluiting (zelfs één op manhoogte!).

Bovendien oordeelt de rechter hier ook dat door het feit dat de bezoekers bij het binnenkomen van de dierentuin, allerhande snoepjes en koekjes kunnen kopen voor de dieren, hierdoor het voederen aangemoedigd wordt. Zo ook bij de apen. Indien de chimpansees effectief gevaarlijk zijn, dan had Bernard daar best ook melding gemaakt van een verbod tot voederen, wat hij dus ook niet deed.

Om al deze redenen vindt de rechter in deze zaak dat eigenaar Bernard wel degelijk een fout heeft gemaakt waardoor er aan peuter Peter schade werd toegebracht. Bernard is hier volgens de rechter onvoorzichtig geweest en heeft niet genoeg voorzorgen genomen. Tussen de door hem gemaakte fout en de schade aan de arm van peuter Peter, bestaat er effectief een oorzakelijk verband. Dit betekent dat indien Bernard deze fout niet had gemaakt, peuter Peter ook niet zou gebeten geweest zijn door een chimpansee en hij dus geen schade zou geleden hebben. Eigenaar Bernard wordt er toe gehouden om alle schade aan de ouders van Peter te vergoeden!

Vrijdag 25 Maart 2011