Huwen: tien weetjes omtrent contracten

Meer over nalatenschap planning: Schenken van aandelen op naam Een restschenking: iets voor u? Vrijstelling van successierechten op de gezinswoning voor de langstlevende partner Erfrecht wettelijk samenwonen Een perfect huwelijkscontract De gezinswoning binnen een nieuw samengesteld gezin Wijziging van huwelijkscontract: procedure vereenvoudigd Huwen: tien weetjes omtrent contracten De gesplitste aankoop: Een meerwaarde bij uw successieplanning? Een deel van uw erfenis belastingvrij naar uw kleinkinderen Beding van aanwas voor roerende goederen Vlaamse vrijstelling van successierechten voor familiebedrijven gewijzigd De optimalisatie van de overdracht van onroerende vermogen naar de kinderen

In 2006 zijn er 44.850 paren in het huwelijksbootje gestapt (voor 29.183 andere koppels is het bootje in 2006 gekapseisd). In de praktijk tonen studies aan dat veel mensen hun huwelijksstelsel onvoldoende kennen (als ze het al terugvinden). Misschien interessant om een aantal pistes en mogelijkheden te onderzoeken:

1. Kies uw stelsel
Globaal gesproken zijn er drie mogelijkheden: algehele gemeenschap, (wettelijke) gemeenschap van goederen en scheiding van goederen. Grosso modo wordt er meest geopteerd voor het wettelijk stelsel waarbij elk der echtgenoten een eigen vermogen heeft (bijvoorbeeld goederen van voor het huwelijk) en waarbij de aanwinsten tijdens het huwelijk gemeenschappelijk worden.
Zelfstandigen en ondernemers kiezen echter vaak voor een stelsel van scheiding van goederen om het vermogen van de ene partner af te schermen voor de financiële risico’s in hoofde van de andere partner.  In dit stelsel is er in principe niets gemeenschappelijk (wel kunnen goederen in onverdeeldheid zitten tussen beiden).
Algehele gemeenschap spreekt voor zich: alle goederen zijn gemeenschappelijk (de ultieme liefde dus..)

2. Wijzig uw stelsel
Tijden veranderen, vermogens ook. Een huwelijksstelsel kan ten allen tijde worden gewijzigd. Afhankelijk van de wijziging spreekt men van een kleine, een middelgrote of een grote wijziging. Ofwel gaat het dus om kleine toevoegingen aan het contract zelf ofwel wordt het stelsel in zijn geheel gewijzigd. Een grote wijziging kan opportuun zijn indien er ingrijpende veranderingen zijn in de situatie (één van de partners wordt zelfstandig bijvoorbeeld). In de praktijk blijkt dat te weinig mensen van dit soort mogelijkheden gebruikt maken.

3.” Langst leeft al heeft” is duur
Tal van mensen hebben deze clausule nog in het huwelijkscontract staan. In mensentaal komt het hierop neer dat de langstlevende echtgeno(o)t(e) de volle eigendom van de gemeenschap verkrijgt naar aanleiding van een overlijden. Inzake bescherming is dit uiteraard  superveilig, inzake successierechten is het plaatje (bij grotere vermogens) minder fraai: de langstlevende betaalt immers de volle pot omdat het vermogen niet wordt gespreid over langstlevende en de kinderen. Bovendien betalen de kinderen nogmaals successierechten op dat vermogen bij het overlijden van de langstlevende.

4. Overweeg een keuzebeding
Het betreft hier een flexibele variant om de langstlevende een keuze te bieden (omtrent het gemeenschappelijk vermogen): ofwel opteert men voor alles in volle eigendom; of de helft in volle eigendom, de helft in vruchtgebruik ; ofwel alle roerende goederen in volle eigendom,…

5. Of een keuzebeding onder last
Hier geeft men een keuze aan de langstlevende om goederen uit de gemeenschap aan te wijzen onder last voor de langstlevende om de tegenwaarde  van hetgeen aan de eerstoverledene zou zijn toegekomen bij een gelijke verdeling aan de nalatenschap uit te betalen. Dit geeft een grote vrijheid . Is de relatie met de kinderen goed, dan volstaat waarschijnlijk het vruchtgebruik, is deze minder optimaal dan opteert men eerder voor de volle eigendom op bepaalde bestanddelen van de gemeenschap.

6. Scheiding van goederen met een beperkte gemeenschap
Bij scheiding van goederen kan het toch raadzaam zijn een “bijzondere gemeenschap” te installeren. Dit is een soort correctie waarbij men bijvoorbeeld voor één vastgoed toch een gemeenschap creëert. De goederen dienen echter zeer nauwkeurig te worden omschreven.

7. Het verrekeningsbeding als planningstechniek
Enkel mogelijk bij scheiding van goederen. De techniek bestaat hierin dat de echtgenoten onder elkaar een afrekening kunnen doen (waarbij er een schuldvordering bestaat van de ene op de andere). Een zakenman is bijvoorbeeld gehuwd met een vrouw die het huishouden doet. In dit soort situaties is het vermogen vaak nogal eenzijdig langs één kant opgebouwd. Door een verrekeningsbeding in het huwelijkscontract op te nemen kan de langstlevende “armere” echtgenoot een deel van de huwelijkse aanwinsten verkrijgen in volle eigendom en dit zonder schenkings- of  successierechten  te betalen!

8. Schenking tussen echtgenoten
Kort gezegd komt het hierop neer. Onevenwichtige vermogens (alle vermogen bij één der echtgenoten) kunnen worden herverdeeld door een schenking van de ene partner aan de andere. Is vooral interessant voor roerende vermogens (geen registratierechten). Let op: deze schenkingen zijn ten allen tijde herroepbaar!).

9. Maak een kanscontract
Mensen van ongeveer dezelfde leeftijd en met een groot roerend vermogen (en gehuwd met scheiding van goederen) kunnen overwegen een “beding van aanwas” te voorzien. Eenvoudig gezegd betreft het hier een kanscontract waarbij de langstlevende de volle eigendom van bepaalde (omschreven) goederen verwerft zonder hierop successierechten te betalen.

10. Wik en weeg in functie van uw situatie én zoek professionele bijstand
Keuze van contract, bedingen en dergelijke zijn afhankelijk van een groot aantal factoren. Wat is het eigen vermogen van voor het huwelijk? Wat zijn de respectievelijke beroepen van de partners (en de risico’s)? Zijn de partners ongeveer even oud? Wat is hun gezondheidstoestand? Vereist het vermogen veel planning?

Het spreekt voor zich dat een definitieve keuze best overlegd wordt met een professionele adviseur. Uiteindelijk doel blijft immers de successierechten te beperken, de langstlevende optimaal te beschermen en een eventuele echtscheiding niet te laten uitmonden in een vechtscheiding.

<<< Vorige pagina

Volgende pagina >>>

Bron: Optima Financial Planners
(update oktober 2008)