Waar vandaan: SOS & EHBO > EHBO > Verdrinking - algemeen

Verdrinking
Verdrinking is een ongeval waarbij een slachtoffer overlijdt omdat het niet meer op eigen kracht uit het water geraakt. Een bijnaverdrinking is een ongeval waarbij het slachtoffer nog wel levend uit het water geraakt, op eigen kracht of door redding.
Verdrinking: algemeen
Een verdrinkingsongeval kan gebeuren in open water (rivier, meer of zee), in een zwembad of thuis (bad, vijver, waterput). Het kan zich voordoen tijdens het beoefenen van watersport of als gevolg van een ongeval waarbij een slachtoffer onverwacht in het water terecht komt (bijv. schipbreuk, val in vijver).

© Rode Kruis-Vlaanderen Verdrinking gebeurt zelden in volkomen zuiver water. In het water zijn frequent stoffen opgelost (zoals zeezout, badschuim, zwembadchloor, chemische of bacteriologische verontreiniging). Na een succesvolle redding van de drenkeling uit het water kunnen hierdoor na verloop van tijd ernstige verwikkelingen ontstaan die ook nog de dood kunnen veroorzaken.

Een verdrinkingsongeval kan op drie manieren gebeuren:
  • Ofwel gaat de drenkeling herhaald kopje onder, waardoor hij niet meer voldoende kan ademen en daardoor bewusteloos wordt (primaire verdrinking).
  • Ofwel raakt de drenkeling om een of andere redenen bewusteloos en gaat hij als gevolg daarvan kopje onder (secundaire verdrinking).
  • Verdrinking heeft ook vaak een externe oorzaak (bijv. een hartaanval, een beroerte of spierkrampen) waardoor het slachtoffer niet meer boven water kan blijven.
Wat stel je vast?
  • ademhalingsstilstand omdat je onder water niet kan ademen of omdat de luchtwegen belemmerd worden (modder, wier)
  • hoofd- of wervelletsels na een duik in ondiep water
  • complicaties die optreden na een redding (longontsteking, hersenletsel)
  • onderkoeling omdat het water meestal kouder is dan onze lichaamstemperatuur
Wat doe je?
  • Alarmeer de hulpdiensten.
  • Haal een slachtoffer enkel uit het water als je daarin getraind bent. Een drenkeling die bewust is, grijpt zich in paniek vast aan de redder. Als je onervaren bent, kan je daardoor zelf in ernstige moeilijkheden komen.
  • Breng jezelf niet in gevaar door iemand uit het water te willen halen.
  • Ga niet in het water zonder beveiliging met een touw vanaf de waterkant.
  • Hou een slachtoffer dat uit het water komt warm met een isolatiedeken.
  • Verlies geen tijd met het zogezegd 'leegmaken van de longen'.
Blijf reanimeren tot de hulpdiensten er zijn. Een onderkoelde drenkeling kan dood lijken, maar is het misschien nog niet!
Een drenkeling slikt bij het begin van de verdrinking water in om inademing te voorkomen. Als je een geredde drenkeling ondersteboven houdt, dan zal het ingeslikte water er samen met de zure maaginhoud uitlopen. Maar het risico bestaat dat dit in de luchtwegen komt, waardoor een ernstig probleem ontstaat. Deze handeling mag je dus niet uitvoeren.
Preventie van verdrinking
  • Laat kleine kinderen nooit alleen in of in de buurt van water.
  • Leer kinderen op jonge leeftijd hoe ze veilig kunnen zwemmen en duiken.
  • Laat jonge kinderen zwemmen met veilige reddingsvestjes of zwembandjes.
  • Overschat je eigen mogelijkheden niet.
  • Ga nooit alleen zwemmen en hou elkaar in het oog.
  • Zwem in een bewaakte zone.
  • Volg de raadgevingen van de reddingsdiensten.
  • Zorg dat je in een goede conditie bent (geen nuchtere of overladen maag, geen alcohol).
  • Verlaat het water zodra je kou of spierkrampen krijgt of je onwel voelt.
  • Begeef je enkel op het ijs als het voldoende dik is.
Bron: Help! Eerste hulp voor iedereen. 3de druk: november 2008 (bijgewerkt) - Rode Kruis Vlaanderen
Fotografie: BIVV, Corbis, Luc David, Graphic Obsession, iStock, Robert Jooris, Stockxpert, Frank Toussaint, VAD, Carl Vandervoort, Pascal Van Waeyenberghe, Rode Kruis-Vlaanderen