Waar vandaan: SOS & EHBO > EHBO > Steken en beten - insectensteek

Steken en beten
Er bestaan veel dieren die kunnen steken of bijten. Meestal zijn de letsels niet zo ernstig. Toch houden ze een risico in. De mond en de tanden bevatten heel veel micro-organismen die bij een beet de wonde kunnen besmetten. Bovendien kan een slachtoffer allergisch reageren. Sommige dieren produceren een gifstof die voor de mens ernstige gevolgen kan hebben en zelfs de dood kan veroorzaken.
Insectensteek
© Rode Kruis-Vlaanderen Een insectensteek is een kleine huidwonde die veroorzaakt wordt door een stekend insect (bijv. een mug, bij of wesp). Meestal is een insectensteek onschuldig en zorgt hij enkel voor wat licht ongemak. Als het slachtoffer verschillende keren gestoken wordt, kan de ingespoten hoeveelheid gif toch voldoende zijn om een zeer ernstige reactie uit te lokken. Eén steek in de mond- of keelholte kan al levensbedreigend zijn, omdat de zwelling de luchtweg kan belemmeren. Bij een slachtoffer dat overgevoelig is voorinsectengif, kan zich een allergische reactie voordoen die kan leiden tot shock en zelfs tot de dood.
Wat stel je vast?
Meestal:
  • plaatselijke zwelling, roodheid, jeuk en soms wat pijn
Bij een ernstige reactie:
  • ernstigere zwelling, roodheid, jeuk en pijn die veel meer verspreid zijn over het hele lichaam
Soms ook:
  • hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en diarree
  • ademhalingsmoeilijkheden, slikproblemen en bewustzijnsverlies
Wat doe je?
  • Stel het slachtoffer gerust.
  • Wanneer de angel nog in de huid steekt, gebruik dan je vingernagel of de botte kant van een mes om de angel weg te schrapen. Doe dit steeds door van onder de insteekplaats naar boven toe te drukken en te glijden. Gebruik geen pincet, want hiermee zou je het achtergebleven gifzakje kunnen samendrukken. Op die manier zou het resterende gif in de bloedsomloop terecht kunnen komen.
  • Koel de plaats van de insectensteek af met ijs om zwelling, jeuk en pijn te beperken. Je kan hiervoor ook een koelzakje gebruiken. Een jeukwerende lotion of zalf kan ook verlichting brengen.
  • Laat het slachtoffer op ijs zuigen of de mond koelen met koud water als hij gestoken werd in de mond- of keelholte. Zo verminder je de kans op zwelling.
  • Breng het slachtoffer in een halfzittende houding als hij allergisch reageert en onwel wordt. Dit vergemakkelijkt het ademen.
  • Alarmeer de hulpdiensten als:
    • het slachtoffer overgevoelig is voor insectengif en onwel wordt.
    • het slachtoffer gestoken werd in de mond- of keelholte.
  • Verwijs het slachtoffer door naar een arts of ziekenhuis als:
    • je de achtergebleven angel niet zelf kan verwijderen.
    • het slachtoffer zich na de steek steeds slechter begint te voelen.
Preventie van een insectensteek
  • Gebruik insectenwerende middelen, zeker als je al eens allergisch reageerde.
  • Zorg ervoor dat je geen insecten aantrekt (bijv. zoete dranken, lichtbron).
  • Sla niet naar insecten, daardoor worden ze agressief en is de kans op een steek groter.
  • Giet frisdrank altijd in een glas zodat je het kan zien als er een insect in zit.
Bron: Help! Eerste hulp voor iedereen. 3de druk: november 2008 (bijgewerkt) - Rode Kruis Vlaanderen
Fotografie: BIVV, Corbis, Luc David, Graphic Obsession, iStock, Robert Jooris, Stockxpert, Frank Toussaint, VAD, Carl Vandervoort, Pascal Van Waeyenberghe, Rode Kruis-Vlaanderen