Waar vandaan: Geld & Werk > Pensioen > Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAP)

Het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAP)

Het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAP)Zelfstandigen kunnen vrijwillig bijdragen storten voor de vorming van een vrij aanvullend pensioen (VAP). Dat kunnen zij doen via een verzekeringsmaatschappij, hun sociaal verzekeringsfonds of een andere pensioeninstelling. De bijdragen worden benut als premie voor een individuele levensverzekering op naam van de zelfstandige.

Het contract voor een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen staat open voor:

  • zelfstandigen (en helpers) in hoofdberoep;
  • zelfstandigen (en helpers) in bijberoep, op voorwaarde dat ze de minimale sociale bijdragen betalen die gelden voor een zelfstandige in hoofdberoep;
  • meewerkende echtgenoten met een maxistatuut.

U kunt kiezen tussen een gewoon VAP en een sociaal VAP. Aan dat laatste is een solidariteitsstelsel verbonden waarin in extra waarborgen wordt voorzien, zoals de financiering van de opbouw van het aanvullend pensioen tijdens bepaalde periodes van inactiviteit.

Het VAP is in principe te combineren met een individuele levensverzekering of schuldsaldoverzekering en met pensioensparen. Het is ook te combineren met een groepsverzekering, een bedrijfsleidersverzekering en een individuele pensioentoezegging, voor zover het totaal van het wettelijk pensioen plus alle aanvullende pensioenen niet meer bedraagt dan 80% van de laatst verdiende wedde. Aan deze 80%-regel heeft de regering Di Rupo 1 een tweede plafond toegevoegd. De premies mogen niet hoger liggen dan 96 000 euro per jaar. Als ze boven dat bedrag gaan, wordt de speciale socialezekerheidsbijdrage op deze premies verhoogd.

Premies

De premies voor het vrij aanvullend pensioen hangen af van het beroepsinkomen. Voor het gewoon VAP mag een zelfstandige 8,17% van zijn netto belastbaar inkomen storten, met voor 2012 een maximum van 2 962,88 euro. Voor een sociaal VAP mag 9,40% van het netto belastbaar inkomen worden gestort, met voor 2012 een maximum van 3 408,94 euro.

Op de premies is, anders dan bij een groepsverzekering, geen verzekeringstaks verschuldigd. De premies mogen worden afgetrokken van het belastbaar inkomen. Dat geeft een dubbel voordeel. De zelfstandige betaalt minder belasting omdat de premie wordt afgetrokken als beroepskosten. Hij betaalt ook minder sociale bijdragen omdat het inkomen waarop deze sociale bijdragen worden berekend, wordt verminderd met de VAP-bijdrage. Het totale voordeel kan zo oplopen tot 64% van de gestorte premie.

Opbrengst en fiscaliteit

De premies worden belegd tegen een vaste interest. Daaraan kan jaarlijks een variabele winstdeling worden toegevoegd. De winstdeling is bij afloop vrij van belasting. Het uitgekeerde kapitaal wordt als volgt belast: bij uitkering op de einddatum van het contract of bij overlijden wordt het kapitaal eerst omgezet in een fictieve rente (% op kapitaal), gebaseerd op de leeftijd van de begunstigde en op het tijdstip van de uitkering. Deze fictieve rente moet de begunstigde bij zijn inkomsten optellen gedurende 10 jaar (als hij op het ogenblik van uitkering 65 of ouder was) of 13 jaar (als hij op het ogenblik van uitkering jonger was dan 65). Op deze fictieve rente betaalt hij ook gemeentebelasting. De fictieve rente wordt berekend op slechts 80% van het uitgekeerde kapitaal als de zelfstandige effectief blijft werken tot minstens de wettelijke pensioenleeftijd.

In geval van overlijden moet de begunstigde ook successierechten betalen.

Meewerkende echtgenoten

Meewerkende echtgenoten kunnen ook deelnemen aan het VAP wanneer ze toetreden tot het zogenaamde maxistatuut. Dit statuut is sinds 1 juli 2005 verplicht voor alle meewerkende echtgenoten die zijn geboren op 1 januari 1956 of later. Zij krijgen, in ruil voor de nodige bijdragen, recht op een eigen pensioen, een vrij aanvullend pensioen, kinderbijslag en geneeskundige verzorging. Alle anderen kunnen vrijwillig kiezen voor dit maxistatuut. Als ze dat niet doen, moeten ze in ieder geval bijdragen betalen voor een ministatuut. Daarmee krijgen ze van het ziekenfonds uitkeringen in geval van bevalling of arbeidsongeschiktheid.

Tip

Een vrij aanvullend pensioen levert erg fraaie fiscale en sociale voordelen op. Deze formule is dan ook meestal te verkiezen boven de individuele levensverzekering of het pensioensparen. Het beste advies blijft uiteraard dat u de verschillende formules combineert om optimaal alle voordelen te genieten.

Hebt u nog vragen?

KBCPraat er dan over met een medewerker van uw KBC-bankkantoor of met uw KBC-agent. U kunt ook bellen naar het KBC-Telecenter op het nummer 078 152 153. Op werkdagen van 8 tot 22 uur en op zaterdag en banksluitingsdagen van 9 tot 17 uur.
U kunt ook schrijven, faxen, mailen of surfen naar:
KBC-Telecenter, Schoenmarkt 35, 2000 Antwerpen; Fax: 03 283 29 50; E-mail: kbc.telecenter@kbc.be; Website: www.kbc.be