Buffet van en voor iedereen

Een potluck is een etentje waarbij elke gast een gerecht meebrengt, zodat er een groot buffet ontstaat dat gedeeld wordt met iedereenPotluck, een naam die je waarschijnlijk vreemd in de oren klinkt. Toch zal de inhoud je niet volledig onbekend zijn. Vroeger heette het een proletarisch feestje. Maar sinds enkele jaren maakt het weer opmars onder deze veel sympathiekere naam. Het is en blijft een budgetvriendelijke en gezellige manier van feesten.

Een potluck is een etentje waarbij elke gast zelf een, meestal zelf bereid, gerecht(je) meebrengt. Al die gerechtjes worden samen op één buffet geplaatst en gedeeld met iedereen. Laat het feest maar beginnen!

In alle vormen en maten

Je kan een potluck invullen hoe je zelf wilt. Daarbij kan je kiezen uit een of een mengeling van deze drie formules.

1. Verrassingseffect

   Een eerste vorm is de originele en meest eenvoudige vorm. Iedereen brengt zijn eigen spullen en gerechten naar keuze mee. Er wordt niet op voorhand afgesproken wie wat meebrengt. Dit zorgt niet alleen voor erg leuke verrassingen, maar ook voor een gevarieerde overvloed aan eten en drinken aan tafel. Vaak komt er zelfs veel te veel op tafel, maar dat is niet erg. Elkeen kan gewoon wat van zijn eigen of andere gerechten mee naar huis nemen, aangezien iedereen toch al potten, dozen en kommen bij zich had.

2. Groepjes

   Er bestaan echter ook iets meer georganiseerde vormen, waarbij de taken wat verdeeld worden. Op voorhand worden er dan groepjes aangeduid, of vrijwilligers gevraagd, om voor een onderdeel van het feestmaal te zorgen: alcoholische drank, niet-alcoholische drank, brood, beleg, groenten, servetten, servies … Dit kan je gemakkelijk via onder meer mail, sms of Facebook regelen.

   De verdeling is naar eigen keuze. Zorg er wel voor dat de verdeling zowel financieel als organisatorisch eerlijk verloopt. Een andere optie is om de rekening door het aantal genodigden te delen.

3. In thema

   Een andere coördinerende mogelijkheid is om een thema af te spreken, bijvoorbeeld oosters, barbecue, Kerstmis of veggie. Iedereen brengt dan eten en/of drinken dat past binnen dat thema mee. Laat je creativiteit en inventiviteit de vrije loop! Ook een iets eenvoudigere opdeling in voor-, hoofd-, tussen- en nagerechten behoort tot de mogelijkheden.

Feestformule

Aan de potluck feestformule zijn een aantal zeer leuke voordelen verbonden:

• Het is goedkoop.
• Het is een sympathieke feestwijze.
• Iedereen wordt actief bij het feestje betrokken.
• Het buffet bevat voor elk wat wils.
• Het buffet zelf levert ook meteen een heleboel gespreksstof op.
  “Wat is dit? Hoe maak je dat? Wat zit er in?” zijn maar enkele van de vragen die de revue passeren.
• Bovendien is het vaak een echte culinaire ontdekkingstocht met heel wat originele, onbekende smaken en exotische ingrediënten, waarmee sommige deelnemers willen uitblinken of een verhaal of boodschap willen brengen.

Oorsprong potluck

Potluck betekent ‘het geluk van de pot’ en duidt op de restjes die op het vuur bewaard werden om onverwachte gasten te bedienenDe term potluck komt van een traditioneel gebruik om zeker geen voedsel te verspillen. Restjes werden in middeleeuwse afspanningen (rustplaatsen, stations voor paardenwissels, brasseries) in een pot op het vuur bewaard en warm gehouden. Ze waren bedoeld om onverwachte gasten snel te kunnen bedienen. Je kreeg dus ‘the luck of the pot’, het toeval, of misschien wel ‘het geluk van de pot’.

Dit gebruik is ook herkenbaar in de Franse benaming ‘pot au feu’ (pot op het vuur).

Andere gebruikte termen zijn repas-partage (gedeelde maaltijd), auberge espagnol (Spaanse herberg), buffet of souper canadien (Canadees buffet of diner).

Het woord zelf is voor het eerst als potluck te vinden in het 16de eeuws werk van Thomas Nashe. Daarin wordt het beschreven als ‘voedsel voorzien voor een onverwachte of ongenode gast’ (‘food provided for an unexpected or uninvited guest, the luck of the pot’). In de betekenis van groepsmaaltijd, waarbij ieder iets meebrengt om te delen, stamt het uit de late 19de of begin 20ste eeuw.

Praktische organisatie

Wanneer je een potluck organiseert, kan je best vooraf aangeven welk en hoeveel materiaal beschikbaar is. Of iedereen brengt zelf het benodigde materiaal mee: soepkommen als je soep voorziet ...

Hoe ‘ver’ je daarin gaat, kies je zelf, gaande van kookgerei tot eetgerei. Je kan vragen dat iedereen zijn eigen kookmateriaal voorziet, maar eventueel verder ook nog zijn eigen bord, mes en vork. Samen afwassen is meestal ook wel gezellig(er).

Kookschema

Voor warme gerechten maak je best op voorhand een tabel voor het gebruik van het kookvuur en de oven. Niet iedereen kan gelijktijdig in één oven zijn of haar schotel opwarmen. Maar alle gerechten moeten ook niet noodzakelijk op hetzelfde moment op tafel komen, afhankelijk van hoe je zelf dit alternatieve feestje wil organiseren. Maak hierover wel vooraf duidelijke afspraken.

Een verrassende, gezellige low budget activiteit voor en door vrienden! Uiteraard kunnen er ter plaatse nog vlotjes bruikbare oplossingen worden geïmproviseerd. Een afwasteam, kranten onder de hete schotels, een snee brood als opscheplepel, koude pizza … het hoort allemaal bij de charme van dit evenement.

De drie V’s

Als genodigde kan je, afhankelijk van het te verwachten publiek, misschien best deze drie V’s vermijden: vreemd, vurig en vies. Bij vreemd gaat het meer concreet over gerechten met ‘vieze’ geurtjes van (overdreven veel) look of voor ons ‘vreemde’ gerechten. Vurige of te sterk gekruide en super pikante schotels ga je best ook uit de weg, net als vieze of vreemd ogende producten.

Wel leuk is het om een bordje met uitleg bij je gerecht te zetten, om de informatie van neus en ogen aan te vullen voor wie zich aan je bereiding wil wagen. Dat is extra nuttig voor mensen met een bepaalde allergie, zoals lactose- of glutenintolerant of vegetariërs.

Kookkunst beneden alle peil?

Ben je zelf een belabberde kok, dan kan je altijd nog scoren met bier, wijn of een afhaalpizza. Absoluut een gezellige, verrassende low budget activiteit onder vrienden, in groepjes, buurten en verenigingen. Laat maar weten wanneer ik mag komen, met mijn vakkundig mislukte omelet!

De originele tekst kan je hier vinden.